Wijkgericht werken is heel veel entertainment

Door Anja van der Aa

Heel Nederland experimenteert met wijkgericht werken. Omdat kwaliteitskaders, heldere procesverantwoordelijkheden of formele samenwerkingsafspraken met inwoners in de wijk ontbreken, gaat dat gepaard met heel veel entertainment.

WijkQuiz
Sinds vorig jaar heb ik mijn inspanningen als actieve buurtbewoner opgeschaald naar wijkniveau, met een Wijkinformatiepunt. Plotseling ontvang ik allerlei uitnodigingen van organisaties die actief zijn in de wijk (ik schat zo'n 60). De eerste uitnodiging was voor een WijkQuiz waar we elkaar beter konden leren kennen. In teams mochten we vragen over de wijk beantwoorden. Mijn team won glansrijk. Niet vreemd, want de teamleden wonen bij elkaar al meer dan 100 jaar in de wijk.

Broodje Oost
Na de WijkQuiz volgde het Boordje Oost, een lunchmeeting voor hulpverleners. Ook hier was het druk, zo druk dat er te weinig broodjes waren. Die werden snel bijbesteld. Vervolgens werden we uitgenodigd om met elkaar kennis te maken, want een thema was er nog niet. Daarna werd er volop gebabbeld. Wij als burgerinitiatief kregen drie maatschappelijke problemen op ons bordje gelegd met de vraag of we die konden oplossen. Voor alle duidelijkheid: een leeg bordje.

Buurtparade
Nog geen maand later ontving ik de uitnodiging voor de Buurtparade. Deze sessie was bedoeld om elkaar nog beter te leren kennen. Omdat ik inloopspreekuur had in de wijk kon ik niet bij deze bijeenkomst zijn. Maar ik had wat gemist, werd mij achteraf verteld. Het was druk en gezellig geweest. Het enige kritische geluid kwam van een huisarts die zich ernstig zorgen maakte over de afbrokkelende sociale samenhang in een van de buurten.

Netwerkcarrousel
Het nieuwe jaar is nog kersvers, maar de eerste uitnodiging is alweer binnen. Vandaag zijn we gevraagd mee te doen aan een Netwerkcarrousel. Dan mag je op audiëntie komen bij een van de organisaties in de wijk. Je wordt gedacht op een bepaald tijdstip te verschijnen en krijgt twintig minuten om je verhaal te doen.

Sorry, maar ik weiger in 2018 mee te doen aan nog één vrijblijvende bijeenkomst. Als het doel niet duidelijk is dan kom ik  niet meer opdraven. Als er geen concrete vragen of problemen van inwoners centraal staan dan laat ik de quiz, lunchmeeting, parade of carrousel graag aan mij voorbij gaan.

Het entertainment straat in schril contrast met de vragen die we bij het Wijkinformatiepunt ontvangen. Inwoners die hun voedsel van de voedselbank krijgen en een polis afsluiten voor 172 euro per maand, omdat ze denken dat deze polis de goedkoopste oplossing is. Inwoners die geen idee hebben hoe ze met de digitale overheid om moeten gaan of niet weten wat een app is. Mensen die verdwaald zijn geraakt in het oerwoud van regelingen en organisaties.

Wat ontbreekt zijn procesverantwoordelijkheden in de wijk, zodat een partij aanspreekbaar is op samenhang, informatievoorziening, infrastructuur en resultaten die in de wijk wel of niet worden geboekt, een Wijkcontract Gezondheid zodat het ook over gezondheid gaat en tot slot een integraal kwaliteitskader voor alle betrokkenen. Dat klinkt natuurlijk allemaal dodelijk saai, maar is wel noodzakelijk voor doelgerichte en effectieve wijksamenwerking.

Mijn goede voornemen voor 2018 is dat we het vanaf nu hebben over de Wijkcoöperatie en de Wijk BV met inwoners als coproducent en opdrachtgever. Wijkgericht werken blijft anders theater van zeer discutabele kwaliteit met achteraf een teleurgesteld publiek. Een ontgoocheld publiek dat groeit in omvang, dat dan weer wel.

Anja van der Aa is directeur van GezondNL